Wybuch I wojny światowej z udziałem mocarstw rozbiorowych: Austro-Węgier, Niemiec i Rosji, które znalazły się w przeciwnych obozach oraz fakt, że działania wojenne toczyły się również na ziemiach polskich, zmuszał państwa zaborcze do zajęcia stanowiska wobec tych terenów, aby zjednać sobie ich mieszkańców i korzystać z ich poparcia w walce z przeciwnikami.
Sprawa polska była częstym przedmiotem dyskusji na posiedzeniach niemieckiego rządu już od końca 1914 r. 27 XII 1914 r. niemiecki szef sztabu generalnego gen. piechoty Erich von Falkenhayn wydał rozkaz dotyczący zarządzania nowo zdobywanymi terenami Królestwa Polskiego. W wyniku ofensywy państw centralnych – Niemiec i Austro-Węgier – wiosną i latem 1915 r. Królestwo Polskie zostało zajęte przez ich wojska. W miarę zdobywania kolejnych terenów, na bieżąco były powoływane lokalne urzędy podległe władzom niemieckim lub austriackim. Zasadniczym ich zadaniem było organizowanie zaopatrzenia dla wojska oraz zapewnienie spokoju na tyłach walczących armii. W wyniku trzech umów między Niemcami i Austro-Węgrami ze stycznia (w Poznaniu), kwietnia (w Katowicach) i września 1915 r. (w Cieszynie) terytorium Królestwa Polskiego zostało podzielone pomiędzy te dwa kraje. Okupowany obszar podzielono na część północną – niemiecką i południową – austriacką. 3/5 obszaru Królestwa oraz jego stolica – Warszawa przypadły Niemcom. Granica podziału między obydwoma krajami była bardzo zbliżona do granic III rozbioru Polski, z tą różnicą że tym razem Piotrków znalazł się po stronie austriackiej, natomiast na prawym brzegu Wisły zasięg Austrii był mniejszy. Okupacja niemiecka objęła: większość guberni kaliskiej, połowę piotrkowskiej, gubernię warszawską, płocką, łomżyńską, siedlecką i suwalską. W późniejszym czasie wyłączono gub. suwalską i 4 powiaty gub. siedleckiej. Klasztor na Jasnej Górze został austriacką enklawą na terenie okupowanym przez Niemcy. Oba generał-gubernatorstwa zajmowały łącznie obszar około 100 000 km² i liczyły ponad 10 mln mieszkańców. Generał-gubernatorstwo niemieckie było nieco większe obszarowo i znalazły się w nim największe skupiska ludności – Warszawa i łódzki okręg przemysłowy.
Urząd Szefa Administracji Zarządu Cywilnego dla Polski zaboru rosyjskiego powołano do życia 23 VIII 1914 r. Nazwa ta kilkakrotnie ulegała zmianom. Początkowo siedzibą Zarządu Cywilnego był Wrocław, od maja 1915 r. przeniesiono ją do Kalisza, we wrześniu tr. zaś – do Warszawy. Najwyższym urzędem powołanym na okupowanym przez Niemców obszarze byłego zaboru rosyjskiego było Generał-Gubernatorstwo Warszawskie, utworzone na mocy rozporządzenia cesarza Wilhelma II z 24 VIII 1915 r. Na stanowisko generał-gubernatora mianowany został gen. Hans Hartwig von Beseler, zdobywca twierdzy Modlin (wówczas Nowogieorgijewsk). Miał on wyższą rangę niż generał-gubernator lubelski Erich von Diller, gdyż nie podlegał komendzie wojskowej, a bezpośrednio cesarzowi Niemiec. Generał-gubernator sprawował najwyższą władzę wojskową i cywilną w Gubernatorstwie. Podlegały mu wszystkie władze wojskowe i cywilne oraz oddziały wyznaczone do zabezpieczenia kraju i linii komunikacyjnych. Zadaniem generał-gubernatora było utrzymywanie porządku na podległym mu terenie i zaspokajanie podstawowych materialnych potrzeb mieszkańców. Generał-Gubernatorstwu Warszawskiemu podlegało 11 gubernatorów wojskowych urzędujących w większych miastach; każdemu z nich podlegało z kolei kilka powiatów.
Obok zarządu wojskowego istniał też odrębny urząd pod nazwą Zarząd Cywilny Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego. Szefem administracji cywilnej był Wolfgang von Kries, wcześniejszy Szef Zarządu Cywilnego. Podlegał on kanclerzowi Rzeszy, Urzędowi Spraw Wewnętrznych oraz Generał-Gubernatorowi Warszawskiemu. Von Kries sprawował swój urząd do października 1917 r., po nim stanowisko przejął Sandt, a po śmierci Sandta aż do likwidacji okupacyjnych władz niemieckich w listopadzie 1918 r. Otto Adolf Ludwig von Steinmeister.
Ważną rolę w niemieckiej polityce na okupowanych ziemiach polskich aż do jesieni 1917 r. sprawował przedstawiciel niemieckiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych przy Szefie Administracji w Warszawie, ambasador von Mutius.
Przeprowadzono reorganizację cywilnych władz lokalnych, wprowadzając na wzór niemiecki stanowisko szefa powiatu (Kreisschef). Odmiennie niż pod okupacją austriacką, ludność miejscowa nie została dopuszczona do sprawowania urzędów. Szefami powiatów i ich zastępcami byli Niemcy sprowadzeni z Rzeszy (Reichsdeutsche). Szefowi Administracji podlegał cały zarząd wewnętrzny na okupowanym terenie: administracja ogólna, zarząd komunalny, sprawy sanitarne i weterynaryjne, wyznaniowe, oświatowe, kulturalne, zarząd finansowy, sprawy gospodarcze (rolnictwo, aprowizacja mieszkańców, handel, przemysł, górnictwo, leśnictwo), sprawy policyjne, cenzura wydawnictw i korespondencji.
Cywilnemu zarządowi podlegało także sądownictwo, sprawy gospodarcze oraz wyspecjalizowane urzędy, jak Krajowy Urząd Zbożowy i Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa. Również urzędy powiatowe (w liczbie 29) i lokalne prezydia policji (2) podlegały zarządowi cywilnemu. Władzę cywilną w powiatach sprawowali naczelnicy powiatów i ich zastępcy.
Założeniem polityki niemieckiej na okupowanych terenach polskich było zaprowadzenie porządku, wykorzystywanie rezerw gospodarczych dla potrzeb prowadzonej wojny oraz pozostawienie u ludności możliwie dobrego wspomnienia o rządach niemieckich. W tym celu przeprowadzono pewne koncesje w sprawach szkolnictwa, języka nauczania, zakładano też złagodzenie cenzury, zezwolenia na obchody rocznicowe o wydźwięku antyrosyjskim. Od stycznia 1916 r. powyższy program miał zostać uzupełniony o cele polityczne, jak wspieranie postaw antyrosyjskich o pielęgnowanie w społeczeństwie polskim przekonania, że jakaś forma państwowości polskiej może być realna tylko w oparciu o Niemcy.
Władze niemieckie wprowadziły w Generał-Gubernatorstwie Warszawskim gospodarkę przymusową (Zwangswirtschaft). Oparta była ona na rekwizycjach na potrzeby Niemiec oraz na ustanowieniu zarządców przymusowych w przedsiębiorstwach należących do obywateli państw, z którymi Niemcy prowadziły wojnę. Pod zarządem przymusowym znalazły się ponadto przedsiębiorstwa, których produkcja miała znaczenie dla interesów Rzeszy: liczne zakłady tekstylne w Łodzi, okręgu łódzkim i w Warszawie, warszawski zakład energetyczny, fabryka zapałek w Częstochowie będąca jedynym dostawcą tego wyrobu na terenie b. Królestwa Polskiego, odlewnie żelaza, zakłady wyrobów emaliowanych, zakłady w Zawierciu i Sosnowcu. Zarządców przymusowych mianował Szef Administracji.
Mimo pierwotnego założenia o pozostawieniu „dobrego wspomnienia po niemieckich rządach” władze okupacyjne prowadziły na ziemiach polskich gospodarkę rabunkową. Rekwirowano żywność, metale, zwłaszcza miedź, a także wełnę, bawełnę, jedwab, gumę, maszyny produkcyjne lub przynajmniej elementy niezbędne do ich funkcjonowania. Zakłady produkcyjne, które nie znalazły się pod zarządem przymusowym, były zamykane. W początkach 1916 r. 43% zakładów było nieczynnych, inne pracowały w ograniczonym zakresie. Celowo niszczono przemysł hutniczy i włókienniczy. Prowadzono rabunkową gospodarkę leśną. W niektórych okręgach bezrobocie wśród robotników sięgało 70%. Niedostatek żywności powodował drożyznę i głód, a w ślad za tym inne negatywne zjawiska: epidemie chorób, przemyt, nielegalny handel. Władze przeprowadzały werbunek wśród osób bezrobotnych do pracy w Niemczech, w niemieckich zakładach przemysłowych i gospodarstwach rolnych. 4 X 1916 r. Beseler wydał rozporządzenie „o zwalczaniu wstrętu do pracy”.
W ramach kształtowania dobrego wrażenia o rządach niemieckich przywrócone zostały dawne nazwy twierdz: Modlin zamiast Nowogieorgijewsk, Dęblin zamiast Iwangorod. Zezwolono na działanie organizacji „Macierz Szkolna” oraz na obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1916 r. W listopadzie 1915 r. otwarto w Warszawie uniwersytet i politechnikę, z kadrą profesorską w znacznej mierze polską, choć administracja biurowa na obu uczelniach była niemiecka. Nadano też gminom i powiatom samorząd, zorganizowany na wzór niemiecki.
Już od końca 1914 r. funkcjonował urząd cenzury wojennej pod nazwą Zarząd Prasy (Presseverwaltung). Jego szefem został tajny radca rządu Georg Cleinow. Celem Zarządu Prasy była ścisła kontrola publikacji: zwalczanie wpływów austriackich, kształtowanie w Polakach postaw antyrosyjskich, wspieranie interesów niemieckich na ziemiach polskich. Zarząd Prasy miał swoje filie we Włocławku, Płocku i Częstochowie. Zakładane były gazety o proniemieckim nastawieniu (od lutego 1915 t. „Deutsche Lodzer Zeitung”, od lipca tr. łódzki tygodnik „Deutsche Post”, a od sierpnia tr. „Deutsche Warschauer Zeitung”) oraz gazety żydowskie, głównie w okręgu łódzkim, gdzie były największe skupiska Żydów i Niemców. Wraz z zajęciem Warszawy przez Niemców, z Łodzi do Warszawy została przeniesiona także siedziba Zarządu Prasy. Zarząd został włączony, jako wydział, do Urzędu Szefa Administracji. Jego szef, Cleinow, otrzymał dużą swobodę działania. 25 września 1915 r. została wprowadzona cenzura prewencyjna (Vorzensur) wszystkich wydawnictw, szczególnie czujna w przypadku prasy.
Rozporządzenia okupacyjnych władz niemieckich publikowane były w dwóch językach: niemieckim i polskim. Początkowo oficjalnym organem był „Amtsblatt der Kaiserlich-Deutschen Behörden in Warschau – Gazeta Urzędowa Władz Cesarsko-Niemieckich w Warszawie”, a od 11 IX 1915 r. „Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau – Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego”.
Generał-Gubernatorstwo Warszawskie (
Szef Administracji przy Generał-Gubernatorstwie Warszawskim(
Schemat organizacyjny na podstawie Wstępu do inwentarza grupy zespołów pod nazwą Niemieckie Władze Okupacyjne na trenie b. Królestwa Polskiego, oprac. Grzegorz Bartnik, 1978 r., s. 36.
Akta wytworzone przez niemiecką administrację na ziemiach polskich przed wycofaniem się władz niemieckich z okupowanych terenów miały zostać wywiezione do Niemiec. Akta o mniejszym znaczeniu przeznaczone zostały do zniszczenia. Tylko niewielką część akt Niemcy planowali przekazać władzom polskim. Po I wojnie światowej do Archiwum Wojskowego w Warszawie trafiło ponad 1700 mb. akt wytworzonych przez działające tu podczas wojny urzędy niemieckie. Później akta przechowywane były w Archiwum Akt Nowych. Na początku października 1939 r. Niemcy opieczętowali wszystkie dokumenty władz i urzędów okupacyjnych z lat 1915-1918. W listopadzie tegoż roku niemal wszystkie akta zostały przewiezione do Poczdamu, gdzie uległy zniszczeniu podczas bombardowań w 1945 r.
W Archiwum Akt Nowych pozostało 36 jednostek archiwalnych i niewielka ilość variów i dissolutów. Materiały te wraz z drukowanymi sprawozdaniami Szefa Administracji zostały przekazane do Archiwum Głównego Akt Dawnych. Z ocalałych dokumentów w latach 70. XX w. został w AGAD utworzony zbiór zespołów pod nazwą Niemieckie Władze Okupacyjne na terenie byłego Królestwa Polskiego (nr zbioru: 314). W skład tego zbioru weszły cztery zespoły:
1. Cesarsko-Niemieckie Generał-Gubernatorstwo w Warszawie;
2. Szef Administracji przy Generał-Gubernatorstwie Warszawskim;
3. Cesarsko-Niemieckie Prezydium Policji w Warszawie. Wydział Materiałów Opałowych;
4. Urząd Materiałów Pędnych.
Komisja Metodyczna AGAD na posiedzeniu 9 XI 2010 r. podjęła decyzję o utworzeniu czterech odrębnych zespołów i ich reinwentaryzacji. W 2017 r. do zespołu włączono 4 j.a. przekazane z AP-Warszawa.
Zawartość zespołu jest bardzo zróżnicowana. Można umownie wyodrębnić kilka grup tematycznych, mniej lub bardziej jednorodnych treściowo:
W kolejności sygnatur.
Jednostki przeniesione z zespołu Generał-Gubernator Warszawski:
Zespół nie jest zmikrofilmowany.
Prawa własności należą do Skarbu Państwa.
AGAD, Szef Administracji
Zespół Szef Administracji przy Generał-Gubernatorstwie Warszawskim wchodził wcześniej w skład grupy zespołów Niemieckie Władze Okupacyjne na terenie byłego Królestwa Polskiego. W 1978 r. mgr Grzegorz Bartnik opracował do niej inwentarz z obszernym wstępem. Inwentarz zawierał ogólny wstęp odnoszący się do całej grupy zespołów, schematy przedstawiające strukturę organizacyjną, obsadę personalną i kompetencje Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego oraz czteroczęściowy inwentarz, osobny dla każdego z czterech zespołów wchodzących w skład grupy. Każdy z inwentarzy zaczynał się od sygn. 1. Akta w poszczególnych zespołach zostały ułożone według wydziałów, a w ich obrębie rzeczowo. Do inwentarza dołączono konkordancję sygnatur oraz wykaz nadawców listów kierowanych przez emigrantów z Królestwa Polskiego do rodzin pozostałych w kraju. Opis jednostek w inwentarzu obejmował: sygnaturę, tytuł/treść, daty, opis zewnętrzny, sygnatury dawne i uwagi. Część jednostek miało sygnatury złożone, np. 55/1-10 (10 pozycji inwentarzowych, 1 jednostka fizyczna). Paginacja w części jednostek była niekonsekwentna. Zdarzały się rażące błędy, zwłaszcza w opisach listów emigrantów. Dodatkowo ze wszystkich listów utworzono wówczas jedną jednostkę archiwalną (dawna sygn. 13/1-119, obecnie sygnatury 148-259).
Podczas reinwentaryzacji tych akt zaszła potrzeba wyodrębnienia czterech zespołów, ponieważ według zarządzenia Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z 9 III 1999 r. przepisy określające zasady sporządzania inwentarzy książkowych dla grup zespołów straciły moc. Komisja Metodyczna AGAD na posiedzeniu w dn. 9 XI 2010 podjęła decyzję o podziale grupy zespołów na odrębne zespoły i nadaniu im nowych numerów.
Do zespołu Szef Administracji przy Generał-Gubernatorstwie Warszawskim opracowano obecnie osobny wstęp. Jednostkom archiwalnym w zespole nadano nową, ciągłą sygnaturę. W razie potrzeby jednostki zostały na nowo spaginowane. Aneksy do sprawozdań Zarządu Cywilnego i Szefa Administracji, tworzące wcześniej odrębne jednostki archiwalne, zostały dołączone do właściwych sprawozdań. Jednostki złożone z różnorodnych materiałów, np. utworów poetyckich czy publicystyki, zostały podzielone tak, aby jednej jednostce odpowiadała jedna pozycja w inwentarzu. W przypadkach, gdy było to możliwe (np. materiały do jednodniówek młodzieżowych), treść jednostki została szczegółowo przedstawiona. Tytuły w języku niemieckim zostały przetłumaczone na język polski. Cześć listów emigrantów została napisana w języku jidysz w alfabecie hebrajskim. Za ich odczytanie autorka inwentarza dziękuje Pani Monice Polit z Żydowskiego Instytutu Historycznego.
Do zespołu włączono 3 j.a. dotyczące internowania Józefa Piłsudskiego (sygn. 105-107), które wcześniej błędnie włączono do zespołu Generał-Gubernator Warszawski. Z variów i dissolutów Oddziału II, wyodrębnionych w trakcie porządkowania zasobu, dołączono też liczną grupę gazet urzędowych, wydawanych przez władze niemieckie w Warszawie a zawierające akty prawne wprowadzone przez władze okupacyjne (sygn. 112-147).
Opis inwentarzowy jednostki zawiera obecnie następujące elementy: sygnatura, tytuł, daty, języki, ilość stron, opis zewnętrzny, sygnatury dawne, aneksy i uwagi. Do inwentarza opracowano indeksy: osobowy i geograficzny oraz konkordancję sygnatur. W kolumnie sygnatur dawnych w kilku przypadkach sygnatury powtarzają się. Wynika to z faktu, że trzy jednostki (sygn. dawne 13/90, 13/97 i 37) składały się wcześniej z różnorodnych materiałów, połączonych dość przypadkowo, np. listów różnych nadawców). Obecnie utworzono z każdej z nich 2 lub więcej odrębnych jednostek archiwalnych.
Jednostkę o sygn. 260 utworzono z odręcznych notatek Hermana Rappaporta, dotyczących treści listów emigrantów.
Jednostki zostały przepakowane do nowych obwolut i pudeł bezkwasowych.
Cesarsko-Niemieckie Generał-Gubernatorstwo Warszawskie
Cesarsko-Niemieckie Prezydium Policji. Wydział Materiałów Opałowych
Urząd Materiałów Pędnych przy Generał Gubernatorstwie Warszawskim
*Trzy umowy (poznańska, katowicka i cieszyńska) zawarte między rządami: austriackim i niemieckim w sprawie ustalenia granic obszarów okupowanych przez oba kraje.
"Übersichtskarte der Postanstalten u. d. Postverbindungen im Gebiete des GGW [Mapa przeglądowa urzędów pocztowych i połączeń pocztowych na terenie GGW] (31 III 1916 - s. 81); Schematische Übersicht der Fernsprechleitungen im Gebiete der Kaiserlich Deutschen Post- u. Telegraphenverwaltung im General-Gouvernement Warschau [Przegląd połączeń telefonicznych na terenie Cesarsko-Niemieckiego Zarządu Poczt i Telegrafów w GGW] (15.03.1916 - s. 82)."
Druki - jak sygn. 5 (s. 140-157); Wykres wielkości opadów śniegu w styczniu 1917 r. (s. 158).
Maszynopis załącznika III (s. 169-189); fragment rękopisu załącznika III (s. 190).
Odpisy rozporządzeń Szefa Administracji w sprawach gospodarczych, finansowych, porządkowych i wojskowych.
"Dzienniki Rozporządzeń dla Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego" nr 118 z 29 VI 1918 r. (s. 28-36) i nr 125 z 26 IX 1918 r. (s. 123-128).
"Dzienniki Rozporządzeń GGW" - także sygn. 112-147.
Korespondencja urzędu powiatowego w Kutnie z Komisją Gospodarczą przy Szefie Administracji w sprawie dostaw ziemniaków.
Korespondencja urzędu powiatowego w Kutnie w sprawie dostaw i transportu ziemniaków, rozporządzenia dotyczące kontyngentów.
Korespondencja i rozporządzenia urzędu powiatowego w Kutnie w sprawie dostaw ziemniaków i innych artykułów rolnych. Wykazy kontyngentów nałożonych na poszczególnych dostawców oraz prośby sołtysów i mieszkańców powiatu kutnowskiego o zmniejszenie kontyngentów.
*Tak w tytule. W jednostce także odręczne notatki dotyczące zaopatrzenia w żywność.
Rozporządzenia Zarządu Cywilnego i Szefa Administracji dotyczące administrowania i dzierżawy dóbr państwowych oraz prywatnych majątków polskich i rosyjskich znajdujących się pod zarządem przymusowym.
Na okładce pieczątki: "Bank Polski" oraz "Wydział Statystyczno-Naukowy Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej".
Zolltarif [Taryfa celna] (s. 1-8); Post-, Telegramm- und Fernsprechgebühren [Opłaty za usługi pocztowe, telegramy i rozmowy telefoniczne] (s. 9-13); Tarif für die Beförderung von Personen, Gepäck, Leichen, Gütern und Tieren auf den im deutschen Militärbetriebe befindlichen Feldbahnen im Bezirke 4 Warschau vom 1. Januar 1917 [Opłaty za transport osób, bagażu, zwłok, towarów i zwierząt na znajdującej się pod niemieckim zarządem wojskowym kolei 4. dzielnicy Warszawy, obowiązujące od 1 I 1917 r.] (s. 14-17); Tarif für den Privatgüter- und Privatverkehr auf den im deutschen Militärbetriebe befindlichen Eisenbahnen des östlichen Kriegsschauplatzes vom 1. Juni 1916 [Taryfa opłat za przejazdy i przewozy prywatne, obowiązująca na znajdującej się pod niemieckim zarządem wojskowym kolei w rejonie frontu wschodniego od 1 VI 1916 r.] (s. 18-21); Allgemeine Bedingungen für die Zulassung von Privatanschlüssen [Ogólne warunki dla rejestracji połączeń prywatnych] (s. 22-27).
Odpowiedź Szefa Administracji na pytanie Tymczasowej Rady Stanu w sprawie interpretacji rozporządzeń urzędowych.
Korespondencja Urzędu Pomocy dla Niemieckich Osadników w Polsce z naczelnikami powiatów w sprawie sprzedaży dóbr należących do osadników niemieckich.
Anhang "Werke in polnischer Sprache" [Załącznik "Prace w języku polskim"] s. 7-8.
Brak stron 1-12 stwierdzony podczas lustracji 2003 r.
Korespondencja Szefa Administracji z szefami powiatów w sprawie pozostawienia dzwonów kościelnych w Mieleszynie i Bogatem oraz dodatek w sprawie instrukcji z 11 III 1917 r. dotyczącej konfiskaty, wywłaszczenia i dobrowolnego dostarczania wyrobów z brązu.
Nachtrag zur Anweisung an die Kommunalverbände zu der Bekanntmachung vom 1. März 1917, betreffend Beschlagnahme, Bestandserhebung und Enteignung sowie freiwillige Ablieferung von Glocken aus Bronse [Suplement do instrukcji dla firm komunalnych, wprowadzonej od 1 III 1917 r., dotyczącej konfiskaty, pozyskiwania i wywłaszczenia oraz dobrowolnego odstąpienia dzwonów z brązu] (4 egz., s. 12-19).
Listy niekompletne; brak liter: E, H-J, L-P.
Rejestr dostaw węgla i pokwitowania jego odbioru.
Jednostka utworzona z części akt dawnej sygn. 37 (por. sygn. 37 i 38).
Korespondencja Szefa Administracji z Centralą Węglową Wschód (Kohlzentrale Ost) i innymi urzędami w sprawie obrotu węglem.
Jednostka utworzona z części akt dawnej sygn. 37 (por. sygn. 36 i 38).
Dziennik dyżurów w kamienicy* prowadzony przez dozorców: Sylwestra Eliasza, Jana Garczyńskiego i Wincentego Wieprzka.
*Nieznany adres nieruchomości - brak przedniej okładki i początkowych kart. Jednostka utworzona z części akt dawnej sygn. 37 (por. sygn. 36 i 37).
Korespondencja Cesarsko-Niemieckiego Zarządu Cywilnego powiatu włocławskiego z zarządcą przymusowym firmy B. Kowalewskiego, Hansem Diessnerem.
Korespondencja Towarzystwa Akcyjnego huty żelaza w Bergerdorf, filia w Królewcu z przedstawicielem Zarządu Przymusowego Hansem Diessnerem.
Nominacja kupca Hansa Diessnera na zarządcę przymusowego: 1) manufaktury jedwabnej, 2) firmy "Alfa-Nobel" i korespondencja z nim w sprawach gospodarczych i finansowych.
Zachowano oryginalną paginację.
Wykaz kont przedsiębiorstw pozostających pod zarządem przymusowym.
Zachowano oryginalną paginację.
Wykaz przedsiębiorstw na terenie Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego pozostających pod zarządem przymusowym.
Zachowano oryginalną paginację.
Wykaz majątków na terenie Generał-Gubernatorstwa Warszawskiego, należących do obywateli Francji i Rosji.
Zachowano oryginalną paginację. Zły stan; nie udostępnia się.
Korespondencje, wykazy przedsiębiorstw, sprawozdania z działalności i bilanse finansowe firm podległych Zarządowi Przymusowemu: warszawskiego oddziału Towarzystwa Jedwabnej Manufaktury w Moskwie, Fabryki Wyrobów Gumowych w Warszawie, banków.
Formularz księgi w języku rosyjskim. Zachowano oryginalną foliację.
Rozporządzenie Szefa Administracji dotyczące eksploatacji lasów. Sprawozdanie z działalności tartaków. Wykazy dostarczonego drewna. Cennik drewna.
Formularz księgi w języku niemieckim i polskim.
Sprawozdania: 1. Komitetu Giełdowego Warszawskiego (s. 1-61); 2. Spółki "Warszawskie Uzdrowisko dla Nerwowych" (s. 62-84), złożone do Zarządu Prasy w Warszawie.
Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 13 III 1917 r.
Wycinki z prasy niemieckiej i polskiej z artykułami i utworami poetyckimi o tematyce wojennej: 1. Die Neue Welt - Illustriertes Unterhaltungsblatt, nr 41, 1916 (s. 1-6); 2. Ogłoszenia urzędowe z terenu Generał-Gubernatorstwa, 1916 (s. 9-10); 3. Tłumaczenia z prasy rosyjskiej [1916] (s. 11-12); 4. Wiadomości telegraficzne Zarządu Prasy przy Generał-Gubenatorstwie, 1917 (s. 13-14); 5. Tłumaczenie z Przeglądu Porannego, 1916 (s. 15-16); 6. Südslavische Korrespondenz [1917] (s. 17-19); 7. Anonimowy utwór wierszowany "Co życie niesie?", b.d. (s. 20); 8. Henryk Zbierzchowski "Pieśń o Legionistach", b.d. (s. 21); 9. Gersdorfer Tageblatt-Nebenausgabe des Hohenstein-Ernstthaler Anzeigers, nr 213, 12.09.1918 (s. 22).
Sprawozdania z działalności Rady Głównej Opiekuńczej i Komitetu Obywatelskiego składane do Zarządu Prasy przy Szefie Administracji (1. Reklama Polskiej Loterii Klasycznej RGO (s. 1); 2. Organizacja Komitetu Obywatelskiego i Zarządu m. st. Warszawy. Lista członków (s. 3-11)*; 3. Ogólny zarys działalności RGO i jej zarządu (s. 12-53); 4. Sprawozdanie z loterii dobroczynnej 1916 r. na zasilenie funduszy RGO (s. 54-76); 5. Wydawnictwo RGO: Henryk Chodynicki' "Czem była i jest dla Narodu Polskiego Konstytucja 3 maja" (s. 77-107); 6. Sprawozdanie "Jak użyto pieniędzy z pierwszej kwesty "Ratujcie dzieci"" (s. 105-108); 7. "O Radzie Głównej Opiekuńczej", fragm. opowieści (s. 109-119); 8. Fragment beletryzowanej opowieści o RGO (s. 120); 9. "O tem, jak to Polacy na Moskwie rządzili", projekt odczytu podczas II kwesty ogólnokrajowej (s. 121-127); 10. "Schemat pogadanki dla ochron - szkółek na dzień obchodu Kościuszkowskiego 15 października 1917 - w stuletnią rocznicę zgonu" przygotowany przez RGO (s. 128-137).
*Brak s. 2.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 26 VII 1916 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 9 XI 1917 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 9 XI 1915 r.
*Wydawnictwo RGO, Brak informacji o zezwoleniu na druk. Wiersz poświęcony powstańcom z 1831 r. 2 egz.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 15 XII 1917 r. Pieśni o charakterze religijno-patriotycznym.
*Wydawnictwo RGO, brak informacji o zezwoleniu na druk. Wiersz moralizatorski.
*Wydawnictwo RGO, brak informacji o zezwoleniu na druk. Wiersz moralizatorski.
*Wydawnictwo RGO, brak informacji o zezwoleniu na druk. Wiersz o tematyce patriotycznej.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 4 I 1916 r. Wiersz o tematyce patriotycznej.
*Wydawnictwo RGO, brak informacji o zezwoleniu na druk.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 11 IX 1917 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 27 VIII 1917 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 18 VIII 1916 r. Druk (s. 1-15) i rękopis (s. 16-39) tekstu.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 23 I 1917 r. Wiersze.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 14 I 1916 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 2 VII 1917 r.
*Wydawnictwo RGO, zezwolenie na druk "Marszu Polaka" wydane przez Zarząd Prasy 25 V 1917 r.; druk "Smutnych pamiątek…" wstrzymany.
*Wydawnictwo RGO, wstrzymane przez Zarząd Prasy.
*Zatwierdzony przez Zarząd Prasy 2 VI 1916 r.
*Rękopis złożony do Zarządu Prasy 11 IV 1917 r. Wydawnictwo wstrzymane przez Zarząd Prasy.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 16 II 1917 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 30 XI 1917 r.
*Materiał złożony do Zarządu Prasy 12 III 1917 r. Brak informacji o zezwoleniu na druk.
Artykuł wstrzymany przez Zarząd Prasy 19 I 1917 r.
Druk na prawach rękopisu.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 14 II 1917 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 12 IX 1918 r.
Materiały do jednodniówki wydawanej przez Samopomoc Uczniowską w Szkole Handlowej Zagranicznych Kupców w Warszawie: 1. "Od wydawców"(s. 1); 2. Aleksander Lipa, "Zamiast wstępu" (s. 2-3); 3. "Do czytelników" - wyjaśnienia Redakcji, jakie materiały mają szansę na druk (s. 4); 4. "Jeszcze w sprawie okólnika" - polemika z krytykami jednodniówek (s. 5-6); 5. Antoni Raciborski, "Zwarzony kwiat" (nowela, s. 7-9); 6. A. Raciborski, "Widziadła senne" (nowela, s. 10-12); 7. Jan Rabski, "Testament, jaki pozostawił nam Mickiewicz w Księgach Pielgrzymstwa i Narodu Polskiego" (s. 13-14); 8. Adam Asnyk, "Do młodych", Zygmunt Krasiński, "Cokolwiek będzie", Maria Konopnicka, "Wyroczny klucz żywota…" (s. 15-16); 9. E. War., "Marzenie" (wiersz, s. 17); 10. Tadeusz Kowalski, "Dwie dusze", "Hejnał", "Rok 1863" (nowele, s. 18-22); 11. Aforyzmy (s. 23); 12. Tadeusz Czarnomski, "Kontrasty" (nowela, s. 24-25); 13. L. Suleciński, "Nazajutrz" (nowela, s. 26-27); 14. "Ogród nieplewiony" - zbiór utworów wierszowanych i prozatorskich (s. 28-38).*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 31 III 1917 r.
Materiały do "Młodzieży Szkolnej" - jednodniówki młodzieży szkół średnich: 1. "W kwestii naszego szkolnictwa"(s. 1-3); 2. "W drodze" (wiersz, s. 4); 3. Sęp, "Marzenie" (wiersz, s. 5); 4. Skrót odezwy Galicyjskiej Rady Szkolnej Krajowej (s. 6-7); 5. Recenzje sztuk teatralnych (s. 8-13); 6. Recenzja artykułu A. Chłoniewskiego "Duch dziejów polskich" (s. 14-18); 7. Zofia Ligowska, "O samokształceniu" (s. 19-21); 8. Zofia Lipczyńska, "Baśń" (s. 22-26); 9. A. Rozetti, "Praca społeczna młodzieży" (s. 27-30); 10. Anatol Woronicz, "Księżniczka Ela" (humoreska, s. 31-36); 11. "Rozkochany sztubak" (wiersz, s. 37-38); 12. Apel Redakcji o zakładanie bibliotek szkolnych, współpracę koleżeńską i zgodę (s. 39).*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 28 II 1918 r.
Materiały do "Młodzieży" - jednodniówki młodzieży szkół średnich: 1. Ela Kamińska, "Sonet szczęścia" (s. 1); 2. W. Modzelewski, "Teatr. Świat fantastyczny w scenicznych utworach literackich" (s. 2-8); 3. Nekrolog Tadeusza Korzona (s. 9-10); 4. "Na śmierć ptaszka Lesbii" (przekład z Katullusa, s. 11), 5. Sław. Poray, "Moc słowa" (wiersz, s. 12); 6. Kronika (s. 13-14); 7. "Samorząd szkolny" (s. 15-18); 8. Anatol Woronicz, "Skrzypek szalony" (opowiadanie, s. 19-23); 9. "Samokształcenie" (s. 24-27); 10. "Przyczyny rozdźwięku między zamiarem a czynem w organizacjach młodzieży" (s. 28-34); 11. M. L. Przyjemski, "Młodość Kościuszki" (s. 35-43).*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 13 III 1918 r.
Materiały do "Młodzieży" - jednodniówki młodzieży szkół średnich: 1. W. Wyszyński, "Demoralizacja wśród młodzieży" (s. 1-4); 2. E. Majewska, "Jak zorganizować samopomoc?" (s. 5-9); 3. W. Z., "Rozpolitykowanie" (s. 10-11); 4. Eszet, "Prasa o młodzieży" (s. 12-14); 5. M. L. Przyjemski, "Dąbrowski w roku 1794"(s. 15-22); 6. Rey, "W przedwieczorną porę" (opowiadanie, s. 23-27); 7. Henryk Dołęga, "Ku odrodzeniu narodowemu" (s. 28-30); 8. J. K., "Jednodniówki młodzieży włocławskiej" (s. 31-32).*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 19 IX 1918 r.
* Tak w aktach; właściwie: Joselewicz. **Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 26 III 1917 r.
Odezwa Zarządu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Koło w Przasnyszu.*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 2 VI 1917 r.
Odezwa Polskiego Związku Zawodowego Odlewaczy Czcionek i Pokrewnych Zawodów w Warszawie, nawołująca do wstępowania w jego szeregi.*
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 14 VIII 1916 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 3 VIII 1918 r.
Tekst informujący o zasadach głosowania i agitujący za oddaniem głosu na Listę Robotniczą.
Brak informacji o zezwoleniu na druk.
Brak informacji o zezwoleniu na druk.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 3 XII 1917 r.
Brak informacji o zezwoleniu na druk.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 2 V 1916 r. Druk (s. 1-26) i maszynopis (s. 27-70) tekstu.
Dzieje walk legionów polskich w latach 1914-1918.
Brak strony tytułowej. Skład 2. szwadronu podczas szarży pod Rokitną 13 VI 1915 r. (s. 14-15).
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 10 X 1918 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 2 VIII 1916 r.
*Odczytanie nazwiska niepewne; możliwe także formy: Remok, Rumak.
** Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 8 VIII 1916 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 2 VIII 1916 r.
*Zezwolenie na druk wydane przez Zarząd Prasy 3 IX 1917 r.
Ogłoszenia drobne, materiały edukacyjne, artykuły prasowe i reklamowe zatwierdzone przez Zarząd Prasy.
Materiał bardzo zróżnicowany, zachowany fragmentarycznie.
Decyzję o przeniesieniu jednostki z zespołu Generał-Gubernator Warszawski do zespołu Szef Administracji przy Generał-Gubernatorze Warszawskim podjęła Komisja Metodyczna AGAD na posiedzeniu w dn. 9 XII 2010 r.
Zły stan zachowania; nie udostępnia się. Por. uwagi sygn. 105
Por. uwagi sygn. 105.
Obwieszczenie Prezydenta Policji w Warszawie dotyczące poboru podatku mieszkaniowego za 1916 r. w okręgach podatkowych III, IV, X, XI i XVI.
Obwieszczenie o wymiarach: 64x48 cm.
Ogłoszenie komendantury etapowej w Białej o skierowaniu do prac przymusowych mieszkańców nie posiadających własnej ziemi.
Obwieszczenia o wyrokach sądowych, skradzionych dokumentach, listy gończe.
Dodatek bezpłatny do Deutsche Warschauer Zeitung, s. 235-241.
Rozporządzenie dot. ruchu rowerowego.
Dodatek bezpłatny do Deutsche Warschauer Zeitung, s. 267-283
Rozporządzenia gen. Hansa von Beselera dot. władz wojskowych i cywilnych w GGW oraz dot. sądownictwa.
Bardzo zły stan zachowania; nie udostępnia się.
Rozporządzenia: o powszechnym przymusie paszportowym, o ruchu osobowym wewnątrz GGW i poza jego granicami; wzory paszportów, pozwoleń na podróż i przepustek.
Rozporządzenie o cenzurze prewencyjnej prasy.
Ustawa o produkcji wyrobów spirytusowych. Rozporządzenie o zmianach uprawnień towarzystw i instytucji kredytowych.
Rozporządzenia: o zwalczaniu chorób zakaźnych bydła, o zmianie prawa karnego, o utworzeniu Urzędu Materiałów Pędnych (Betriebstoffabteilung, w Dzienniku Rozporządzeń nazwa: Oddział Materiałów Motorowych), ogłoszenia.
Rozporządzenie o ustanowieniu kursu rubla, ogłoszenia.
Statut tymczasowy Uniwersytetu Warszawskiego. Statut tymczasowy Politechniki Warszawskiej; ogłoszenia.
Rozporządzenia: o pomieszczeniach dla władz cywilnych i wojskowych GGW, o przewozie towarów przez granicę, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o posiadaniu broni, amunicji i materiałów wybuchowych, o zmianie statutów banku włościańskiego, o udzielaniu zapomóg przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o prawach lokatorów, o wypełnianiu zobowiązań pieniężnych, o handlu znaczkami pocztowymi państw nieprzyjacielskich, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o wprowadzeniu kalendarza gregoriańskiego i czasu środkowoeuropejskiego, o zniesieniu moratoriów Cesarstwa Rosyjskiego, o prawie wekslowym, o ustroju sądownictwa, o procesach karnych i cywilnych, o księgach hipotecznych i gruntowych, o sprawach upadłościowych, o egzekucjach z nieruchomości, o opłatach urzędowych, ogłoszeniach publicznych, zebraniach i stowarzyszeniach, o obowiązku zgłaszania chorób zakaźnych, o policji powiatowej, o rozporządzeniach policyjno-karnych, o posiadaniu broni, amunicji i materiałów wybuchowych. Ustawa celna. Ustawa o miastach. Umowa o wspólnym poborze ceł na obszarze administracji niemieckiej i austro-węgierskiej. Taryfa celna (s. 45-55). Rozporządzenia: o zapobieganiu rozprzestrzeniania się chorób wenerycznych, o zarządzie przymusowym, o podatku od psów, o ustanowieniu kursu rubla, o przemyśle górniczym. Ustawa o papierosach. Rozporządzenia: o organizacji szkolnictwa, o ruchu pocztowym, o zabezpieczeniu płodów rolnych.
Rozporządzenie o poborze opłat stemplowych, taryfa stemplowa.
Rozporządzenia: o ustaleniu opłat za przewóz towarów Wisłą, o handlu monetą złotą, o ruchu nocnym, o nabywaniu kontraktu własności górniczej, o urzędach depozytowych, ogłoszenia.
Obwieszczenie o rozszerzeniu terenu obowiązywania prawodawstwa Cesarsko-Niemieckiego Zarządu Cywilnego dla Polski, ogłoszenia.
Rozporządzenie o ruchu samochodów prywatnych w GGW, ogłoszenia.
Obwieszczenia: o wprowadzeniu obowiązku paszportowego, o zakazie wywozu wyrobów tkackich, o okresie ochronnym kuropatw, o wprowadzeniu zarządu przymusowego w elektrowni warszawskiej, ogłoszenia.
Obwieszczenie o wywozie towarów tkackich. Przepisy wykonawcze: do ustawy okowicianej, do rozporządzenia stemplowego. Doniesienie o mianowaniu płk Sztabu Generalnego Paicia na zastępcę C. i k. naczelnego dowództwa przy GGW, ogłoszenia.
Rozporządzenie o ruchu osobowym. Układ o ułatwieniach w przekraczaniu granicy okupacji austro-węgierskiej. Rozporządzenia: o obowiązku meldunkowym, o egzekucji na podstawie niemieckich tytułów egzekucyjnych, ogłoszenia.
Ordynacja powiatowa dla GGW.
Rozporządzenia: o przedłużeniu terminów wekslowych, o ruchu wozowym, o zachodnio-pruskim towarzystwie wojennym zakupu i sprzedaży w Gdańsku, o podatku na cukier i okowitę. Ogłoszenie o sekwestrze rudy, inne ogłoszenia.
Rozporządzenia: o zobowiązaniu płacenia procentów, o dodatkowym podatku na tytoń i papierosy, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o utrzymaniu porządku publicznego, o ochronie urządzeń wojskowych, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o opłatach pobieranych przez sądy gminne, o karach za bezprawne przywłaszczanie minerałów, o ruchu osobowym. Obwieszczenie o połączeniu powiatów, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o loterii, o zabezpieczeniu praw w dziedzinie przemysłu, o odpowiedzialności urzędników państwowych, o działalności komisarzy dla spraw włościańskich, ogłoszenia.
Rozporządzenie o zobowiązaniu płacenia procentów.
Rozporządzenia: o uchyleniu ograniczeń prawnych wymierzonych przeciwko poddanym Rzeszy niemieckiej i państw sprzymierzonych przez rząd rosyjski, o zarządzie przymusowym, o trzymaniu gołębi, ogłoszenia, wykaz paszportów zgubionych, skradzionych i znalezionych w marcu 1916 r. (s. 24-26).
Rozporządzenie o walucie w GGW.
Rozporządzenie o wydawaniu wódek w gospodach i szynkach.
Rozporządzenia: o poborze podatku hipotecznego na terenie GGW, podatku dochodowego od kapitałów i podatku mieszkaniowego, o czasie urzędowym od maja do września 1916 r. Układ o ułatwieniach w przekraczaniu granicy okupacji austro-węgierskiej przy wykonaniu obowiązków duszpasterskich i uczęszczaniu do kościoła, ogłoszenia.
Ordynacja Miejska dla m. st. Warszawy, ordynacja wyborcza dla rady miejskiej m. st. Warszawy. Obwieszczenie o nominacji księcia Zdzisława Lubomirskiego na prezydenta m. st. Warszawy.
Statut Banku Ziemiańskiego w Warszawie. Przepustki dla flisaków. Rozporządzenia: o przedłużeniu terminów wekslowych i czekowych, o zawiadamianiu dłużników wekslowych, o prawach pierwszeństwa wierzytelności mających na celu wspieranie gospodarstwa rolnego, ogłoszenia, wykaz paszportów zgubionych, skradzionych i znalezionych w kwietniu 1916 r. (s. 22-23).
2 egzemplarze Dziennika. 2-gi egz. niekompletny - tylko s. 1-13.
Regulamin wyborczy dla m. st. Warszawy.
Przepisy wykonawcze dot. poboru podatku mieszkaniowego. Rozporządzenia: o przepisach karno-policyjnych, o ruchu osobowym, o ruchu granicznym, o rybołówstwie w pasie demarkacyjnym, ogłoszenia.
Rozporządzenia: o zabezpieczeniu zbiorów z roku 1916 na obszarze GGW na potrzeby ludności i wojska, o obrocie towarowym przez granicę, o zakazie wyrobu mydła, o podróżach do i z Warszawy, o obrocie towarami tkackimi, ogłoszenia, wykaz paszportów zgubionych, skradzionych i znalezionych w maju 1916 r. (s.41-44).
Rozporządzenia: o gospodarczych środkach odwetu wobec Portugalii, o poborze podatku hipotecznego, ogłoszenia.
Amnestia ogłoszona przez gen.-gubernatora Hansa von Beselera z 5 XI 1916 r., ogłoszenia.
*Brak s. 11-14.
* List zachowany we fragmencie.
*"drogiego Izydora".
List uszkodzony; nie udostępnia się.
*cheszwan, parsza Lech-lecha, czwartek.
*List w j. polskim skierowany do rodziny i list w j. niemieckim do przyjaciela - oba na jednej kartce papieru.
List uszkodzony; nie udostępnia się.
*Perele.
*List do żony w jidysz, do Zarządu - w j. niemieckim.
*List do żony w jidysz, do Lei Hester - w j. niemieckim. **Poniedziałek, parsza Waigasz
*Niedziela, parsza Waigasz
*"drogiego kumotra"
List uszkodzony; nie udostępnia się.
*Wtorek, parsza Waiera.
*W liście: Wrublewski.
*Wtorek, parsza Wajera
*Na jednej kartce papieru 2 listy do 2 adresatek.
*Wtorek, parsza Wajera.
*12 cheszwan
Bardzo zły stan zachowania; nie udostępnia się.
*26 listopada, brak daty rocznej. Karta wysłana w Warszawie.
Notatki Hermana Rappaporta dotyczące treści listów żydowskich emigrantów z Ameryki do rodzin w Królestwie Polskim (jednostek o sygn.: 153, 155, 162-163, 166, 169, 174, 177, 180-181, 183, 189, 191, 193, 196-197, 199, 203, 207, 212, 216, 219, 221, 229-231, 238-241, 245-250.
Prawdopodobnie l. 70-te XX w.
Akta przekazane z Archiwum Państwowego w Warszawie w marcu 2017 r. Nr Księgi Nabytków: 1844.
Wyłączono z zespołu Generał-Gubernatorstwo Warszawskie (część dawnej sygnatury 55).
Wyłączono z zespołu Generał-Gubernatorstwo Warszawskie (część dawnej sygnatury 52).
Maszynopisy z odręcznymi poprawkami.
11 egz. Wyłączono z zespołu Generał-Gubernatorstwo Warszawskie (część dawnej sygnatury 52).